Azot protoksit veya yaygın adıyla Narkoz gazı, medikal gazlar sınıfının en önemlisi olup, endüstriyel alanda da yanmayı destekleyici gaz olarak da kullanılabilir. En ekonomik olarak Amonyum Nitrat'dan (NH4NO3) ısıl bozunma yoluyla elde ediliyor. Bu işlem, son derece hassas sıcaklık kontrolu altında yapılır. Kötü üretim şartlarında N2O içinde safsızlık olarak zehirli ve zararlı NO ve NO2 oluşabilir. Narkoz gazının üretimi, kalite kontrolü, şahit tüp ayrımı, analizi, sertifikasyonu ve saklanması, ürünün tüplere doldurulması, nakliyesi ve kullanım sonrası boş tüpün geri dönüşü standartlar ve ilgili prosedürler ile sıkı bir şekilde takip edilir.
Azot protoksit bazı uygulamalarda, oksijen gibi, yanmayı destekleyici olarak kullanılır. Ancak en yaygın kullanım alanı anestezi uygulamaları. İnert bir gaz olan narkoz gazı, uygulama sonrası vücutta kalıntı bırakmaz ve kalıcı yan etkileri yoktur. Az miktarlarda solunduğunda sinir gevşetici ve rahatlatıcı etkisinden dolayı "gülme gazı" olarak adlandırıldığı durumlar da vardır. Ayrıca CO2'de benzer fiziki özellikleri nedeni ile itici gaz olarak da kullanılır.
Özellikleri
Suda çözünebilir, renksiz ve tatlımsı kokuya sahip bir gazdır. Merkezi sinir sistemini kan dolaşımı yoluyla etkiler ve narkoz etkisi gösterir. Azot Protoksit yanmaz, ancak yanmayı destekler.
Moleküler Ağırlık | 44.01 |
Kaynama Noktası (1 atm) | -88.8 oC |
Isıl Kapasitesi (1 atm, 25oC ) | 879 J/kgK |
Gaz yoğunluğu (1 atm, 20oC ) | 1.84 kg/m3 |
Hacimsel Genleşme (likitten gaza,1 atm) | 860 |
Kritik Sıcaklık | 36.4 oC |
Kritik Basınç | 72.54 atm |
Kullanım Alanları
|
Sunum Şekilleri
Azot protoksit gaz olarak üretilir, sıvılaştırılır ve depolanır, tüplere sıvı halde doldurulur, ancak nihai kullanım tüplerden gaz olarak çekilerek yapılır.
Not: Yukarıdaki değerler sıcaklık ve basınç farklılıklarından dolayı değişiklik gösterebilir.